Η ΠΥΛΗ ΤΟΥ ΠΑΛΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΣΤΟΝ ΨΑΡΟΜΑΧΑΛΑ

Tο Ναύπλιο με δαπάνες του Άρχοντα του Δουκάτου των Αθηνών Νερίου Ατσαγιόλι , το 1394, απέκτησε το πρώτο ίσως στην Ελλάδα Νοσοκομείο των πτωχών .
΄΄ Το Δημοτικό Νοσοκομείο ΄΄που υπήρχε στους πρόποδες της Ακροναυπλίας ,στην πλατεία του Ψαρομαχαλά , το οποίο μετά το ανακαίνισε ο Καποδίστριας , είναι κατά πάσα πιθανότητα αυτό που με δαπάνες του ίδρυσε ο Νέριος Ατσαγιόλι.
Αυτό το Νοσοκομείο διατήρησαν οι Ενετοί σε λειτουργία και κατά τις δύο περιόδους της υπ΄αυτών κατοχής του Ναυπλίου, και οι οποίοι στο προαύλιο ίδρυσαν μικρό Ναό ο οποίος σώζεται σήμερα στο όνομα Πέτρου και Παύλου.
Δεν γνωρίζουμε αν το Νοσοκομείο αυτό λειτουργούσε και κατά την τελευταία Τουρκοκρατία. Οπωσδήποτε όμως φαίνεται ότι είχε ερειπωθεί στα τελευταία της χρόνια , ανακαινίζοντάς το μετά ο Καποδίστριας.
Από τότε πέρασαν αιώνες ολόκληροι , για να γίνει πάλι μνεία Νοσοκομείου στο Ναύπλιο.
### - ###
Στα χρόνια του Αγώνα του 1821 βλέπουμε το δαιμόνιο πνεύμα του Νικηταρά ,προοδευτικό και ριζοσπαστικό για την εποχή του, να ζητά κατά το έτος 1823 ,όταν ακόμη ήταν Πολιτάρχης Ναυπλίου της προσωρινής πρωτεύουσας του νέου Ελληνικού Κράτους, το τζαμί του Αγά –πασά να γίνει αίθουσα Θεάτρου και μερικά άλλα ναυπλιακά σπίτια να γίνουν σχολείο και Νοσοκομείο. Οι ενέργειες αυτές του Νικηταρά φαίνονται από το επόμενο έγγραφό του.:

Εξοχώτατε Υπουργέ των Εσωτερικών

Επειδή και εις την ανθρωπότητα το πρώτον αγαθόν πράγμα είναι η παιδεία, καθώς προς τούτοις εις την ιδίαν, ιερώτατον και η υπεράσπισις των πτωχών ασθενών, μάλιστα δε των στρατιωτών , ζητώ δια του παρόντος μου μέσον του Υπουργείου τούτου παρά της Υπερτάτης Διοικήσεως, ίνα δοθώσιν εις την εξουσίαν μου , πρώτον το τζαμί του Αγαπασά μεθ΄όλα του τα περιεχόμενα εργαστήρια, ίνα χρησιμεύση δια θέατρον , δεύτερον την μεγάλην οικίαν ευρισκομένην εις το πλάτωμα απέναντι του τζαμίου, ίνα χρησιμεύση δια σχολείον μεθ΄όλα του τα περιεχόμενα εργαστήρια, και τρίτον, ένα οσπίτιον μεγάλον κατά τα Πέντε Αφέλφια , ίνα χρησιμεύση δια Νοσοκομείον, δια τα οποία αφού μου δοθεί η άδεια, αφήνω επίτροπον δια να τα τελειώσει, παρακαλώντας την Υπερτάτην δια να ήθελεν να διορίση έναν επιστάτην της, ίνα μετά του ειδικού μου λαμβάνωσι τα εισοδήματα, και κάμνωσι τα έξοδα και χρονικώς δίδωσι λογαριασμόν.
Όθεν και να έχω την απόκρισιν, προσκυνώ και μένω
Εκ Ναυπλίου τη 25 9βρίου 1823
Νικήτας Σταματελόπουλος

Ένα χρόνο αργότερα με υπόδειξη του Νικ. Φλογαϊτη , γενικού γραμματέα της επαρχίας Ναυπλίας και με πρωτοβουλία του Νικ. Γερακάρη, έγινε σύσκεψη με εξέχοντες Έλληνες από εκείνους που είχαν έλθει στο απελευθερομένο Ναύπλιο και αποφασίστηκε η ίδρυση “Φιλανθρωπικής Εταιρείας” στα τέλη Ιουλίου 1824.
Η “Φιλανθρωπική Εταιρεία “ του Ναυπλίου την εποχή εκείνη ήταν πάρα πολύ χρήσιμη γιατί πολλοί ήσαν οι πεινασμένοι ,οι γυμνοί, οι άρρωστοι και οι τραυματίες. Και μέσα στα έργα της ήταν και η “ Σύσταση μονίμου Νοσοκομείου”, η χρησιμότητα του οποίου ήταν πάρα πολύ μεγάλη τον Σεπτέμβριο του ίδίου χρόνου , όταν στο Ναύπλιο έπεσε επιδημία τύφου.


Λίγα χρόνια αργότερα , τον Ιούλιο του 1829, ο τότε Φρούραρχος Ναυπλίου Βαυαρός συνταγματάρχης Κάρολος ‘Ευδεκ , σε αναφορά του προς τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, έγραφε :
<< … Εφρόντισα την σύστασιν Νοσοκομείου Στρατιωτικών , μεταχειρισθείς επί τούτω παλαιόν ερείπιον δια το ευκραές του αέρος και την καλήν του θέσιν. Το Νοσοκομείον τούτο έχει σήμερον κρεββάτια δια 42 ασθενείς. Έχει αρχίατρον, φαρμακοποιόν, επιστάτην, γραίας τινάς δια το μαγειρείον και το πλύσιμον και τακτικήν φαρμακείαν. Η διατροφή των ασθενών, συμπεριλαμβανομένης μάλιστα και της αγοράς τινών ιατρικών, δεν φέρει δαπάνην εις το Εθνικόν Ταμείον , διότι πληρώνεται από τους δέκα παράδες και από το ψωμί, τα οποία καθ΄εκάστην αφαιρούνται από ΄εκαστον νοσοκομούμενον στρατιώτην… Προστίθεται ήδη εις αυτό νέος θάλαμος δια 16 κρεββάτια και ένας τόπος δια την Φαρμακείαν, τους φαρμακοποιούς και το χημικόν εργαστήριον……>>
Το ¨ Στρατιωτικόν Νοσοκομείον ¨ ερειπωμένο πλέον κατεδαφίστηκε μετά το 1940. Τελευταίος του τρόφιμος ο συμπαθής γνώριμος ΄΄ τύπος΄΄ τ΄ Αναπλιού ο ‘’Πετρορούσος ,,.