Με την ευκαιρία του Αγίου Θεοδοσίου στο Παναρήτι… λίγες σκέψεις για την ιστορία του τόπου μας. Από την περιγραφή του Παυσανία του περιηγητή (3ος μ.Χ. αιώνας) μέχρι την περιγραφή του Λέοντος Σγουρού (13ος μ.Χ) αιώνας (από το βιβλίο της Κουγκέστας) δεν έχουμε κάποια άλλη γραπτή και λεπτομερή περιγραφή της ζωής στην περιοχή μας. Με εξαίρεση τρία συναξάρια (Άγιος Πέτρος Άργους, Άγιος Θεοδόσιος και Όσιος Νίκων ο Μετανοείτε). Δεν είμαστε και σίγουροι ότι τα συναξάρια αυτά τα έφτιαξαν καλόγηροι εκείνης της εποχής ή μεταγενέστεροι (Το συναξάρι του Αγίου Πέτρου του Άργους το απαξιώνει πλήρως η Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη).
Για τον ΑγιοΘοδόση ας προσέξουμε το (ασαφές): Ήρθε σε σύγκρουση με τους δυνατούς του τόπου οι οποίοι τον κατήγγειλαν στον τότε Δεσπότη, στον Άγιο Πέτρο του Άργους.
Γεννιούνται απορίες: Σε μια εποχή που η Θρησκεία ήταν η κρατική ιδεολογία της αυτοκρατορίας, τι έκανε ο κακομοίρης ο Θεοδόσιος και τους πείραξε; Διέφθειρε την ιδεολογία της νεολαίας, γράφει ο συναξαριστής;… Αιρετικός δεν ήταν… Λησταντάρτης δεν ήταν… Ένας ακτήμων ασκητής ήταν…
Βέβαια, μετά ακολούθησαν τα διάφορα θαυμαστά: α) Το ενύπνιον του Αγίου Πέτρου στην Κωνσταντινούπολη και το ίδιο όνειρο που είδε ταυτόχρονα ο Πατριάρχης, β) Η συνάντηση των δύο αγίων και το σκουφί που έγινε θυμιατό χωρίς να καίγεται.
Πάνω από όλα όμως η λαϊκή πίστη για τις εμφανίσεις του Αγίου… πίστη που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Ποιοι ήταν οι Δυνατοί του τόπου και γιατί αντέδρασαν; Μάλλον δεν θα το μάθουμε… Ήταν αναρχικό στοιχείο ο Άγιος;
Τώρα, με τη λειτουργία του Βυζαντινού Μουσείου στο Άργος έχουμε μια εικόνα της ζωής στα ημιφωτισμένα Βυζαντινά χρόνια… Φιλοξενώ μια φωτό από το Μουσείο… με τον «θησαυρό της Ανδρίτσας» άλλο, ένα περίεργο γεγονός… Πώς βρέθηκαν τόσοι άνθρωποι στην σπηλιά κανείς δεν θα μάθει… Ο «θησαυρός» αυτός είναι 300 χρόνια προγενέστερος του Αγίου Θεοδοσίου.
Όπως και να έχει, δεν μπορώ παρά να ευχηθώ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΘΟΔΟΣΗΔΕΣ