Καλησπέρα σας
Η σημερινή αφήγηση, ήταν αφιερωμένη αλλού, αλλά λόγω επικαιρότητας, της επετείου της δολοφονίας του Καποδίστρια και λόγω των εκδηλώσεων που θα γίνουν για αυτή, μου έφεραν στο μυαλό ένα γεγονός το οποίο συνέβη το πολύπαθο 1944.
Πάντα υπενθυμίζω ότι γράφω και αναφέρω, είναι ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΜΟΥ ΒΙΩΜΑΤΑ και δεν έχουν καμία πολιτική επέκταση, «άπαγε της βλασφημίας»!
Τότε το Σεπτέμβριο του ‘44, έληξε η κατοχή, η αναίμακτη απελευθέρωση του Ναυπλίου και κατά κάποιο τρόπο και ο εμφύλιος. Αλλά δυστυχώς νομίζαμε ότι έληξε, γιατί όπως έδειξαν τα μετέπειτα γεγονότα δεν έγινε έτσι.
Το γεγονός που θα αναφέρω, έχει σχέση, όπως προανέφερα με τις εκδηλώσεις που έγιναν για την απελευθέρωση από την κατοχή. Επ΄ ευκαιρία αναφέρω ότι η απελευθέρωση αυτή είχε την πρωτοτυπία να εορταστεί δύο (2) φορές {αλλά αυτό είναι άλλο θέμα και μπορεί να αναφερθώ σε επόμενη αφήγηση μου}.
Πριν προχωρήσω, θέλω να πω στους νεότερους, να μην επιχειρήσουν να μπουν στο πνεύμα της εποχής εκείνης, γιατί εγώ που τα έζησα τότε και τα σκέπτομαι τώρα και συγκρίνοντας τις τότε συνθήκες σας λέω με πάσα ειλικρίνεια ότι είναι ΑΔΥΝΑΤΟΝ να μπείτε στο πνεύμα και τις πραγματικές συνθήκες της τρομερής εποχής εκείνης. Εύχομαι να μην ξαναζήσει η Ελλάδα τέτοιες φοβερές στιγμές.
Οι εκδηλώσεις (που έγιναν σχεδόν τριήμερες), ξεκινούσαν με στέψη των μνημείων της πόλεως και τις σχετικές ομιλίες σε κάθε ηρώο από τα σχολεία, με επικεφαλής τους επισήμους και λοιπούς παράγοντες της πόλης. Έτσι και τότε ξεκίνησαν την παραμονή από την πλατεία με πλήθος κόσμου (με τα δεδομένα της εποχής εκείνης), που είχε έρθει με σημαίες για τις εκδηλώσεις της επόμενης ημέρας. Ο ενθουσιασμός ήταν απερίγραπτος, επευφημίες, συνθήματα και ζητωκραυγές ουρανομήκη συνόδευαν κάθε στέψη. Όταν η πομπή υπό την φιλαρμονική, που προηγείτο, έκανε την στέψη στο μνημείο που είναι στην φιλελλήνων, συνέχισε δια της παραλιακής οδού –όπως ήταν τότε- μετά του Καραμανλή (όπως ακόμα λέγεται) και έφτασε σε έναν κάθετο δρόμο που βγάζει στο άγαλμα του Κολοκοτρώνη. Εκεί ακολούθησε στέψη και εκφώνηση των πανηγυρικών από τον πατέρα μου (άρτι τοποθετημένος Δήμαρχος τότε). Αφού κόπασαν οι εκδηλώσεις του πλήθους, η πορεία ξεκίνησε και πάλι προς το 1ο Δημοτικό και στην γωνία με την Συγγρού έστριψε προς το (ΚΤΕΛ τώρα). Τότε συνέβη το γεγονός για το οποίο πήρα αφορμή να γράψω το παρόν αφήγημα.
Ενώ όλοι περιμέναμε, η πομπή να σταθεί μπρος στον Καποδίστρια, αυτή συνέχισε την πορεία της, προς έκπληξη όλων και περισσότερο του πατέρα μου, ο οποίος απευθυνόμενος σε μεγαλοεπίσημο (και πολύ φίλο του από παλιά), του είπε: ΠΑΝΟ ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ; ΞΕΧΑΣΑΤΕ ΤΟΝ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ; Ο Πάνος (για τον οποίο θα γράψουμε παρακάτω ποιος ήταν) χωρίς να διακόψει του λέει: ΠΡΟΧΩΡΑ ΜΙΧΑΛΑΚΗ. Στην δεύτερη προσπάθεια του πατέρα μου κάτι να του πει συνέχισε αυτος, ΠΡΟΧΩΡΑ ΜΙΧΑΛΑΚΗ ΚΑΙ ΜΗΝ ΡΩΤΑΣ. Σε αυτή την στιχομυθία ήμουν αυτήκοος μάρτυρας, μιας και είχα χωθεί στην πορεία με τους επισήμους, δίπλα στον πατέρα μου, δεκαέξι χρονών παιδί τότε. Η πομπή εν τέλει κατέληξε στο άγαλμα Νικηταρά του τουρκοφάγου, στο δικαστικό μέγαρο, (εκεί που είναι και τώρα) και εκεί μετά τις σχετικές εκδηλώσεις και τους πανηγυρικούς έληξε η τελετή. Μετά τη λήξη ο πατέρας μου είχε πάρει κατά μέρος τον ΠΑΝΟ και είχαν μια συζήτηση και όλοι καταλάβαμε ότι το θέμα της ήταν η μη στέψη του Καποδίστρια.
Μετά την συζήτηση εγώ πλησίασα τον πατέρα μου και τον ρώτησα τι έγινε; Μου είπε θα σου πω. Κατευθύνθηκε στο μαγαζί μας και εκεί τον πολιόρκησαν οι φίλοι του και τον ρωτούσαν τι έγινε Μιχαλάκη; Γιατί δεν έγινε η στέψη; Τότε ο πατέρας μου μας μετέφερε την απάντηση που του είχε δώσει ο φίλος του ο Πάνος. Η οποία ήταν ότι, δεν σταματήσαμε γιατί ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΗΤΑΝ ΤΥΡΑΝΝΟΣ, ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΟ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ. Η έκπληξή μου αλλά και άλλων από τους παρευρισκόμενους ήταν μεγάλη, γιατί άλλα είχαμε διδαχτεί έως τότε, αλλά εφόσον το είπε η εξουσία, σταμάτησε κάθε συζήτηση.
Εξάλλου τα επακόλουθα τρομακτικά γεγονότα τα οποία ήρθαν με καταιγιστικό ρυθμό υποβίβασαν το γεγονός και δεν δόθηκε συνέχεια.
Το γεγονός αυτό το έγραψα απλά σαν ιστορικό γεγονός ΧΩΡΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ Κ.Λ.Π. ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ, όπως το έζησα το είδα με τα μάτια μου και το άκουσα με τα αυτιά μου, γιατί δυστυχώς το λέω με πόνο ψυχής ακόμα εξακολουθεί να υπάρχει διχασμός απόψεων και σχόλια ένθεν και κείθεν για το θέμα αυτό. Τα σχόλια και οι κρίσεις δικές σας.
Τώρα οφείλω να εξηγήσω ποιος ήταν ο ΠΑΝΟΣ. Πρόκειται για τον αείμνηστο δάσκαλο ΠΑΝΟ ΞΥΔΗ, -από τα Δενδρά νομίζω-. Ο οποίος είχε προσχωρήσει στην αντίσταση και ανέβηκε ιεραρχικά και είχε τοποθετηθεί τότε Νομάρχης, ήταν δε ένας πράος και διορατικός άνθρωπος και συνέβαλε τα μέγιστα μαζί με τον ΠΙΡΣΟΝ (όπως είχα γράψει σε προηγούμενη αναφορά μου), τον πατέρα μου και με άλλους, στην ευτυχή και αναίμακτη λύση της εισόδου των ανταρτικών δυνάμεων στο Ναύπλιο. Κατέβαλε πάντα άοκνες προσπάθειες για την ηρεμία της πόλεως -την τρομερή τότε εποχή -.